Investeren in schone lucht is ‘NO(X) discussion’
BLOG – Vorige week was het groot in het nieuws: de rechter oordeelt dat de Nederlandse overheid moet komen met een plan om ‘op de kortst mogelijke termijn’ te voldoen aan de Europese regelgeving op het gebied van luchtkwaliteit. De zaak was aangespannen door Milieudefensie en de Stichting Adem. De ‘poging’ van de Nederlandse overheid om te komen tot maatregelen om te voldoen aan de Europese regelgeving is ooit vastgelegd in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Maar hier neemt de rechtbank geen genoegen mee. “Het programma voldoet niet aan de eisen”, is het harde oordeel van de rechter. De lijst van algemene, landelijke maatregelen waaruit het NSL bestaat zijn onvoldoende om de problemen op te lossen. Er moet een plan komen waarin alle knelpunten separaat worden behandeld.
Een flinke tik op de vingers dus. Of eigenlijk: nog een flinke tik op de vingers, want eerder al werd Den Haag in de Urgenda-zaak ook al gesommeerd meer maatregelen te nemen om de CO2-uitstoot terug te dringen. En niet alleen de Nederlandse overheid is de spreekwoordelijke sjaak, ook onze zuiderburen zullen er waarschijnlijk aan moeten geloven, want Greenpeace daagt nu ook de Vlaamse en Waalse regering voor de rechter om de slechte luchtkwaliteit.
En nu?
De slechte Nederlandse luchtkwaliteit wordt voor een groot gedeelte veroorzaakt door het verkeer. Voor het personenvervoer geldt dat hard wordt gewerkt aan een oplossing. De elektrische auto is nu dan toch echt in aantocht. Zelfs ’s werelds grootse autobouwer is om.
Voor een andere grote vervuiler, vrachtwagens die rijden op diesel, is echter nog geen oplossing in zicht. Voor deze categorie weggebruikers is de huidige generatie accu’s niet toereikend, en ook is de infrastructuur (lees: laadpalen) nog niet klaar om een switch naar elektrisch rijden mogelijk te maken. De hulp van de overheid is dan ook gewenst. Niet alleen door het aanjagen van innovaties, maar ook investeren is hard nodig.
Wanneer het vrachtvervoer de overstap naar elektrisch rijden kan maken, daar verschillen de meningen over. Er wordt daarom ook nog steeds gewerkt aan schonere dieseltrucks.
Financiële ondersteuning
Een volgend kabinet zal flink wat geld moeten uittrekken als de uitspraak van de rechter serieus wordt genomen. Maar een eerste kleine stapje zal binnenkort al worden gezet met de introductie van de Demonstratieregeling Klimaat Technologieën en Innovaties in Transport (DKTI). Doel van deze regeling is de CO2-uitstoot van de transportsector te verminderen door ondernemingen en kennisinstellingen samen innovatieve technieken en oplossingen te laten bedenken, ontwikkelen en demonstreren in een praktijksituatie. De regeling heeft een looptijd van 2017 tot en met 2021. Voor 2017 is naar verwachting een budget van ongeveer € 17 miljoen beschikbaar.
Concreet financiert DKTI-Transport demonstratieprojecten (haalbaarheidsstudies, living labs, of specifieke experimenten) op het gebied van duurzaam vervoer. De innovatie mag nog niet op de markt zijn, er moet sprake zijn van een sterke business case en het project is levensvatbaar. De regeling richt zich op transportoplossingen met lage of geen CO2-uitstoot. Dit sluit aan op de Duurzame Brandstofvisie, met thema’s zoals: elektrisch rijden, efficiënt wegverkeer, efficiënte schepen, rijden op waterstof én biobrandstoffen in luchtvaart, scheepvaart en zwaar wegverkeer.
Projecten moeten bijdragen aan:
- de overgang naar lage tot 0 CO2-uitstoot van transport op de middellange termijn;
- het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven;
- overige aspecten zoals: uitstoot van overige emissies en geluid.
Binnen de regeling zal verder worden gewerkt met technologie- en innovatieopgaven die jaarlijks worden vastgesteld. Voor 2017 gaat het om ‘Goederenvervoer over de weg’: onder andere elektrisch/hybride, biobrandstoffen, waterstof/brandstofcel en de versnelling van de uitrol van infrastructuur voor alternatieve en hernieuwbare brandstoffen. De eerste aanvraagperiode zal binnenkort worden gepubliceerd.
Met de DKTI zet de overheid dus in op innovaties in de transportsector. Als het gaat om investeringen kan natuurlijk gebruik worden gemaakt van de Milieu-investeringsaftrek (MIA) en de Vrije afschrijving milieu-investeringen (VAMIL). Op de Milieulijst staan al diverse investeringen die passen binnen het thema, maar de kans is groot dat er, met de rechtelijke uitspraak in het achterhoofd, vanaf volgend jaar extra aandacht zal komen voor investeringen in schoon vervoer.
Europa
“Allemaal de schuld van Europa”, die strenge regelgeving op het gebied van luchtkwaliteit. Maar gelukkig doet de EU meer dan alleen het opleggen van regels. Er zijn diverse subsidiemogelijkheden die Nederland kunnen helpen bij het verbeteren van de luchtkwaliteit. Een mooi voorbeeld zijn de “stedelijke innovatieve acties” oftewel de Urban Innovative Actions (UIA). Vooral de derde oproep binnen dit programma, die eind 2017 zal worden gelanceerd, is in dit verband interessant, aangezien luchtkwaliteit specifiek is benoemd als thema.
Goede ideeën
Werkt u ook aan een project dat kan bijdragen aan een betere luchtkwaliteit? Of staat u op het punt een milieuvriendelijke investering te doen? Wij helpen u graag verder.
