Staatssecretaris Gräper-van Koolwijk (OCW) heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over een recent onderzoek naar het financieringsstelsel voor monumentenzorg. De bevindingen wijzen uit dat het huidige systeem goed functioneert, maar dat er specifieke verbeteringen nodig zijn, vooral voor grote en groene monumenten. Dit nieuws is van groot belang voor gemeenten die betrokken zijn bij de instandhouding van cultureel erfgoed.
Het huidige financieringsstelsel voor monumentenzorg is gebaseerd op het principe ‘lenen waar het kan, subsidie waar het moet’. Eigenaren van rijksmonumenten kunnen via het Nationaal Restauratiefonds (NRF) laagrentende leningen krijgen voor restauratie en verduurzaming. Daarnaast bieden het ministerie van OCW en de provincies subsidies aan voor het onderhoud en de restauratie van deze monumenten. Echter, de vraag naar subsidies overstijgt vaak het beschikbare budget, wat leidt tot afwijzingen van aanvragen.
De staatssecretaris heeft enkele maatregelen aangekondigd om het financieringsstelsel te optimaliseren. Zo wordt er jaarlijks €2,2 miljoen extra toegevoegd aan de Subsidieregeling instandhouding monumenten (SIM) om de aanvraagdruk te verlichten. Daarnaast zullen de voorwaarden voor subsidies voor archeologische rijksmonumenten worden vereenvoudigd en het subsidiepercentage verhoogd om beter tegemoet te komen aan de behoeften van eigenaren. Deze aanpassingen zullen de effectiviteit van het stelsel verbeteren en zorgen voor een betere verdeling van de beschikbare middelen.
Voor gemeenten betekent dit dat er meer mogelijkheden en duidelijkheid komen in de ondersteuning van monumenteneigenaren. Het extra budget en de vereenvoudigde voorwaarden kunnen bijdragen aan een efficiënter en effectiever behoud van cultureel erfgoed in hun regio’s. Bovendien zijn de aanpassingen in de regelingen een positieve stap richting een beter beheer en onderhoud van zowel woonhuis- als niet-woonhuisrijksmonumenten.
