Voorgeschiedenis van het internet
In december 1974 hebben Vint Cerf en Robert Kahn een revolutionair design ontwikkeld: Het TCP/IP (internet) netwerk protocol. Een protocol is zoals goede omgangsvormen; Wanneer we ‘dank u’ zeggen tegen iemand, verwacht men van de andere partij te horen ‘geen dank’. Hoewel er geen geschreven regels zijn die dit opleggen blijft het een vorm van formele omgang die door menigeen wordt opgevolgd.
Met dit uitgangspunt is het TCP/IP protocol in eerste instantie ontworpen om computers met elkaar te verbinden en te laten communiceren middels het ARPANET. Vanaf dat moment groeide het aantal geconnecteerde computers exponentieel tot wat we vandaag het ‘Internet’ noemen.
Door de jaren heen zijn er enkele wijzigingen doorgevoerd op het protocol, echter de basis is nog steeds hetzelfde. Het IP adres fungeert nog steeds als een uniek adres dat elk verbonden toestel (telefoon, tablet, computer) in staat stelt om zich te identificeren op het internet. De TCP technologie staat dan weer garant voor het afleveren van datapakketten op het netwerk door ze op te delen in segmenten. Beide technologieën zorgen er samen voor dat een data pakket verstuurd kan worden van zender naar ontvanger. Net zoals TCP/IP gebaseerd internet heeft geleid tot enkele fundamentele wijzigingen in de manier waarop zaken worden afgehandeld, herhaald het blockchain protocol het hele proces opnieuw.
Blockchain, wat is het?
Een blockchain is te vergelijken met een grootboek om transacties in vast te leggen. De eerste blockchain was die van Bitcoin en zag eind 2008 het levenslicht in de vorm van een idee, later in 2009 werd de eerste software beschikbaar om Bitcoins te maken, op te slaan en te distribueren. Deze software fungeerde als een ‘wallet’, een digitale portemonnee voor alle transacties van de gebruiker, en als node, om het Bitcoin-netwerk in stand te houden. Binnen het netwerk hebben alle nodes een kopie van de blockchain, blokken met transacties.
Elke transactie draagt een timestamp met zich mee en omdat elke node elke transactie moet doorrekenen en bekijken voor het wordt toegevoegd aan een block, is het systeem zeer veilig, mits er voldoende odes zijn. Met andere woorden, het grootste deel van de rekenaars moet het met elkaar eens zijn en daarna wordt pas een transactie aan een nieuw block toegevoegd en dus goedgekeurd.
De koppeling en sequentie van de blocks wordt d.m.v. headers en inhoud aan elkaar gelinkt waardoor transacties niet dubbel uitgevoerd kunnen worden. Elke koppeling tussen de blocks bestaat uit een hash die maar één kant op te berekenen is. Daardoor kan niemand ergens een block tussenin wijzigen omdat de rest van de keten dan niet meer klopt en er geen overeenstemming kan bestaan.
Nu denk je vast wel, wat is het verschil dan met traditionele portemonnees? Wel, je ‘wallet’ is geen digitale kluis waarin munten zitten maar bevat het bewijs van de transacties die over het netwerk uitgevoerd zijn. Elke gebruiker heeft een publieke en een privé sleutel. Via publieke sleutels kan men transacties verzenden waarna deze ondertekend worden door de privé sleutel van de gebruiker.
Financiële toepassingen
Door de transparantie in de transacties, de veiligheid en de betrouwbaarheid zijn de toepassingen legio. Waar nu voornamelijk de focus ligt op cryptocurrencies gebruik, zou een logisch vervolg bancaire transacties kunnen zijn. Bijna iedere bank heeft afgelopen tijd wel een investering en onderzoek gedaan naar de technologie ter versnelling van de transacties op een uniforme veilige wijze, hierbij is o.a. het R3 consortium wereldwijd opgericht.
Door een uniforme blockchain tussen banken op te zetten wil men een veilig en 24u 7/7 transactienetwerk opzetten. Waar nu nog een (internationale/ IBAN) overschrijvingen en SWIFT overschrijvingen enkele dagen duurt totdat de ontvangende partij het geld ontvangt, wil men via de blockchain een transactie verwerken binnen 10-20 minuten naar eender welk account ter wereld. Verwacht word dat er binnenkort een publieke test uitgerold word middels een interne blockchain.
De vier grootste banken gooien het weer over de andere boeg en gaan gezamenlijk een digitale valuta creëren. UBS, Deutsche Bank, Santander en BNY Mellon willen de munteenheid in 2018 lanceren. Voornamelijk omdat de onderliggende blockchain technologie transacties onmiddellijk afhandelt en vereffent wat hen mogelijk een besparing van enkele miljarden aan traditionele transactie-fee’s gaat opleveren. Ook de Nederlandsche bank werkt aan een alternatief gebaseerd op de fluctuerende digitale Bitcoin en Ether valuta.
Niet-financiële toepassingen
Als we kijken naar de niet-financiële toepassingen kunnen we denken aan de rol van de notaris. Het vastleggen van gegevens, eigendomsrechten en identiteiten; dat is nu net waarvoor we traditioneel gezien vertrouwen op een notaris. Bij het aankopen van een woning word het eigendomsrecht steeds gecontroleerd door de notaris waarna deze weer een overdracht kan uitvoeren. Dit gebeurt veelal door een opvraging in het kadaster, waarna de notaris de echtheid controleert en het eigendom vaststelt. Dit zeer omslachtige proces kan door gebruik van een blockchain direct worden uitgevoerd. De echtheid, eigendom en eventuele rechten en de vorige eigenaren zijn meteen zichtbaar. De huidige eigenaar zou dan via zijn eigen ‘private key’ de transactie met een koper kunnen uitvoeren zonder tussenkomst van een derde partij (notaris).
ABN AMRO heeft o.a. een samenwerking met het Havenbedrijf van Rotterdam. Het experiment dat daar uit voortvloeit is het registreren van scheepsladingen (bill of lading) die in de haven binnenkomen d.m.v. blockchain. Doelstelling is uiteindelijk het globaal uit te rollen zodat er transparantie en uniformiteit in de sector komt. Ook ING experimenteert met het bijhouden van internationale contracten via blockchain. Echter word wel gemeld dat de grote doorbraak nog enkele jaren op zich laat wachten. Dit vooral omdat er duidelijke afspraken gemaakt moeten worden hoe banken moeten omgaan met de techniek en via welke technologiestandaard.
Energiebedrijven zoals Enexis experimenteren ook met een platform waar energie op doorverkocht kan worden via blockchain. Dit verloopt op traditionele wijze door derde partijen waar commissie voor wordt betaald. Philips onderzoekt een implementatie in de zorgsector. Het samenvoegen van medische gegevens over instellingen van verzekeraar tot ziekenhuis tot arts. Echter er zijn nog enkele belangrijke privacy problemen, men wil natuurlijk niet alle medische gegevens openbaarstellen.
De toekomst van blockchain
Net zoals bij de TCP/IP technologie waar het 10 jaar duurde voordat het volledige ARPANET overstapte op het protocol, zal de blockchain ook enige tijd nodig hebben om algemeen gebruikt te worden.
Wat de uiteindelijke toekomst gaat brengen staat niet vast. Dat er veel potentie en mogelijkheden zijn is duidelijk, echter zal er nog enkele jaren overheen gaan voordat de technologie globaal uitrolt. Ook op politiek vlak spelen er nog enkele discussies. De tijd en de publiciteit zal het lot van de blockchain uitwijzen!
Doe de gratis innovatietest
Bent u benieuwd naar uw innovatie-score en vooral waar uw kansen liggen? Aan de hand van 40 vragen brengen wij uw innovatiepotentieel vrijblijvend in kaart.